1 Aralık Dünya AIDS Günü öncesinde Gilead Türkiye’nin ev sahipliğinde düzenlenen “HIV Zor Değil / HİÇ Zor Değil” temalı basın toplantısında uzman hekimler ve sivil toplum temsilcileri bir araya gelerek erken tanının hayati önemine dikkat çekti. Toplantıda, HIV testine erişimin kolaylaştırılması, damgalamanın azaltılması ve toplumda açık diyaloğun güçlendirilmesi gerektiği vurgulandı. Paydaşlar, düzenli testlerin yaygınlaşmasının hem kişilerin yaşam kalitesini artıracağı hem de Türkiye’nin HIV kaynaklı sağlık yükünü azaltacağı mesajını verdi.
HIV konusunda farkındalık yaratmak ve erken tanının kritik rolüne dikkat çekmek amacıyla Gilead Türkiye ev sahipliğinde “HIV Zor Değil / HİÇ Zor Değil” temalı bir basın toplantısı düzenlendi. Açılış konuşmasını Gilead Türkiye Genel Müdürü Deepshikha Kiyawat’ın gerçekleştirdiği toplantıda, enfeksiyon hastalıkları uzmanları ve HIV alanında çalışan sivil toplum kuruluşları bir araya geldi. Paydaşlar, HIV testine erişimin kolaylaştırılması, damgalamanın azaltılması ve toplumda açık diyaloğun güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Düzenli testlerin yaygınlaşmasının hem kişilerin yaşam kalitesini artıracağı hem de Türkiye’nin HIV kaynaklı sağlık yükünü azaltacağı ifade edildi.
HIV’de Bilgi Eksikliği ve Erken Tanının Önemi
1980’lerde ortaya çıkan HIV enfeksiyonu, tıptaki gelişmeler sayesinde bugün yönetilebilir bir kronik enfeksiyon haline geldi. Ancak buna rağmen toplumda HIV enfeksiyonu ve tedavi edilmediğinde ilerleyerek yol açabileceği AIDS hakkındaki bilgi eksikliği sürüyor. Bu durum, kişilerin test yaptırma konusunda çekingen davranmasına, dolayısıyla hem tanının geç konmasına hem de enfeksiyonun yayılmasına yol açıyor. HIV/AIDS alanında yenilikçi tedaviler geliştiren Gilead ise yaklaşık kırk yıldır küresel çapta HIV ile mücadelede bilimsel inovasyonun öncüsü olarak çalışıyor. Şirket, hekim dernekleri, özne dernekleri ve diğer sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde yürüttüğü farkındalık kampanyalarıyla son üç yıldır HIV Testi Farkındalığı Haftası’nın hayata geçirilmesine öncülük ediyor.
Gilead Türkiye Genel Müdürü Deepshikha Kiyawat, konuşmasında testin önemine dikkat çekerek şunları söyledi: “Her bireyin korkmadan, damgalanmadan ve belirsizlik yaşamadan sağlığıyla ilgili adım atabilmesi temel bir haktır. Erken tanı doğru tedaviye erişimin ve HIV ile özgür bir yaşamın önünü açar. Ancak, HIV enfeksiyonu hala önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. Bugün biliyoruz ki, HIV ile ilgili zorluklarımız tıbbi değil; bilgi eksikliği, ön yargılar, sessizlik ve duygusal bariyerler. Bu nedenle doktorlarımız, özne dernekleri ve diğer sivil toplum kuruluşları ile çalışıyoruz ve hep birlikte ‘HIV HİÇ Zor Değil’ diyerek güvenli test yaptırmanın yollarına dair farkındalığı artırmayı amaçlıyoruz.
Gilead olarak bugüne kadar 30.000’den fazla ücretsiz ve anonim HIV testi bağışıyla erken tanı sürecine katkı sağladık. Türkiye’de yürüttüğümüz araştırma hibe programı kapsamında HIV, hepatit ve diğer enfeksiyon hastalıkları alanında toplam 2 milyon ABD dolarına ulaşan 84 projeye destek verdik. Önümüzdeki dönemde yeni inisiyatifler ile hep birlikte HIV epidemisini sonlandırmak için çalışmaya devam edeceğiz.”
HIV ALANINDA UZMAN HEKİM VE DERNEKLERDEN MESAJLAR
Prof. Dr. Serhat Ünal (HAKED- HIV AIDS Korunma ve Eğitim Derneği)
“HIV ile mücadelede en kritik adım, toplumda doğru bilgiyle farkındalığın artırılmasıdır. Kilit gruplarda düzenli tarama, erken tanı ve tedaviye yönlendirme hem bireysel sağlığı korur hem de toplumdaki genel HIV yükünü azaltır. Tıp alanındaki gelişmeler sayesinde HIV artık yönetilebilir bir enfeksiyondur; ancak damgalama ve bilgi eksikliği erken tanının önündeki en büyük engel olmaya devam ediyor.”
Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu (EKMUD- Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği)
“Toplumda HIV konusunda halen çok sayıda yanlış bilgi bulunuyor. HIV gündelik temasla, sarılmakla, aynı ortamı paylaşmakla ya da ortak eşya kullanımıyla bulaşmaz. En etkili korunma yöntemleri düzenli kondom kullanımı, düzenli test ve TÖP (Temas Öncesi Profilaksi) gibi modern korunma yaklaşımlarıdır. Yanlış kanılar damgalamayı beslediği için, bilimsel bilgiye dayalı iletişim ve sağlık okuryazarlığının geliştirilmesi büyük önem taşıyor.”
Prof. Dr. Yeşim Taşova (GÜNİDER- Güneydoğu Nöroloji İnfeksiyon Derneği)
“HIV tüm kişileri etkileyebilir ancak toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri ve bilgiye erişimdeki sınırlılıklar kadınları ve genç kızları daha kırılgan hale getiriyor. Kadınlarda tanı gecikmesi sık görülen bir durum ve bunun en önemli sebepleri damgalanma kaygısı ve sağlık hizmetine erişimde zorluklar. Oysa gebelikte HIV doğru yönetildiğinde bebeğe bulaş neredeyse tamamen önlenebilir. Erken tanı hem kadınlar hem çocuklar için hayat kurtarıcıdır.”
Prof. Dr. Ömer Fehmi Tabak (HIVEND- HIV Enfeksiyonu Derneği)
“HIV bugün epidemiyolojik olarak hala kontrol altına alınması gereken bir halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. Bunun için en hızlı ve etkili strateji testin yaygınlaştırılması, erken tanı ve tedaviye erişimin güçlendirilmesi. Güncel tedaviler sayesinde HIV kontrol altına alınabilir bir enfeksiyon haline geldi ve bu tedavilere erişim, halk sağlığı açısından en önemli araçlardan biri.”
Prof. Dr. Ayşe Deniz Gökengin (AIDS ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Derneği)
“HIV Testi ülkemizde tüm sağlık kuruluşlarında genel sağlık sigortası kapsamında olan kişiler için ücretsizdir ve güvenle yapılabilir. Sonuçların gizliliği yasal olarak korunur. Ayrıca kişi istediği takdirde, Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri’nde kimlik bilgilerini vermeden ve sağlık sigortası kapsamında olmasa da ücretsiz olarak test yaptırabilir. Teste kolay erişim ve gizliliğin korunması erken tanının önünü açıyor ve toplum sağlığına katkı sağlıyor.”
Prof. Dr. Asuman İnan (KLİMİK- Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği)
“Bilimsel olarak bugün biliyoruz ki tedavi ile viral yük baskılandığında HIV cinsel yolla bulaşmaz; bunu B=B yani ‘Belirlenemeyen = Bulaştırmayan’ şeklinde ifade ediyoruz. Bu bilgi hem damgalamayı azaltmak hem de HIV ile yaşayan kişilerin yaşam kalitesini artırmak açısından kritik öneme sahip. Sağlık hizmetine erken başvuru ve tedaviye bağlılık sayesinde HIV ile yaşayan kişilerin uzun, sağlıklı ve üretken bir yaşam sürmesi mümkündür.”
Çiğdem Şimşek (Pozitif-iz Derneği)
“Tanı sonrası en büyük ihtiyaç güvenilir bilgi, psiko-sosyal destek ve mahremiyettir. İlk tanı çoğu zaman korku, belirsizlik ve yanlış bilgilerle karşılandığı için danışmanlık ve dayanışma büyük önem taşıyor. Dernekler olarak kişilerin tedaviye erişimini kolaylaştıran, hukuki ve sosyal destek sağlayan, yanlış bilgilerin önüne geçen bir yol arkadaşlığı sunuyoruz. Doğru bilgiye erişim damgalamayı azaltmanın en güçlü yolu.”
Nurcan Müftüoğlu (TAPV- Türkiye Aile Sağlığı Planlaması Vakfı)
“Gençler bilgiye çok hızlı ulaşsa da güvenilir ve bilimsel bilgiye erişimleri sınırlı kalabiliyor. Cinsellik eğitiminin çoğu zaman tabu olması riskleri artırıyor. Okullarda kapsamlı sağlık okuryazarlığı programları, genç dostu hizmet modelleri ve sosyal medya üzerinden bilim temelli bilgilendirme hem gençlerin sağlığını güçlendirir hem de uzun vadede HIV epidemisinin seyrini olumlu yönde etkiler.”
Yağmur Şenoğuz (Pozitif Yaşam Derneği)
“Damgalama ne yazık ki hâlâ çok yaygın ve bu durum iş hayatından sosyal çevreye, sağlık hizmetlerine erişimden gündelik hayata kadar pek çok alanda etkisini gösteriyor. Bu stigmanın temelinde HIV’e ilişkin yanlış bilgiler, ön yargılar ve toplumsal tabular yatıyor. Bilim temelli iletişim, medyanın doğru dili, topluma ve sağlık çalışanlarına yönelik eğitimler damgalamayı azaltmanın anahtarı. B=B mesajının yaygınlaşması ise hem kişilerin özgüvenini artırıyor hem de toplumdaki ön yargıları kırıyor.”
EN
Experts Highlight the Importance of Early Diagnosis
Ahead of World AIDS Day on December 1, Gilead Türkiye hosted a press conference themed “HIV Is Not Difficult / NEVER Difficult.” Medical specialists and civil society representatives came together to underscore the life-saving importance of early diagnosis. Speakers emphasized that improving access to HIV testing, reducing stigma, and fostering open dialogue in society are essential steps. Stakeholders noted that widespread routine testing can both improve individuals’ quality of life and reduce Türkiye’s HIV-related health burden.
The event, held to raise awareness about HIV and highlight the critical role of early diagnosis, opened with remarks from Gilead Türkiye General Manager Deepshikha Kiyawat. Infectious disease experts and NGOs working in the field of HIV convened to discuss key issues. Speakers stressed the need to simplify access to HIV testing, reduce stigma, and strengthen transparent communication within society. They noted that expanding routine testing benefits both personal health and public health.
Knowledge Gaps in HIV and the Importance of Early Diagnosis
Emerging in the 1980s, HIV has become a manageable chronic infection thanks to advances in medicine. However, despite these developments, significant knowledge gaps remain in society regarding HIV and the consequences of untreated infection progressing to AIDS. This lack of awareness often discourages people from getting tested, delaying diagnosis and contributing to further transmission. As a global innovator in HIV treatment, Gilead has been at the forefront of scientific progress for nearly forty years. Through collaborations with medical associations, key population organizations, and NGOs, the company has led national HIV Testing Awareness Week campaigns for the past three years.
Gilead Türkiye General Manager Deepshikha Kiyawat emphasized the value of testing and said:
“Every individual has the right to take steps toward their health without fear, stigma, or uncertainty. Early diagnosis paves the way for proper treatment and a life free with HIV. Today, we know that the real challenges around HIV are not medical, but rooted in misinformation, prejudice, silence, and emotional barriers. That is why we work closely with physicians, key population associations, and NGOs—together, we aim to raise awareness on safe and accessible testing by saying ‘HIV Is NEVER Difficult.’
To date, we have contributed over 30,000 free and anonymous HIV tests to support early diagnosis. Through our Türkiye Research Grant Program, we have funded 84 projects totaling 2 million USD in HIV, hepatitis, and other infectious diseases. In the coming period, we will continue to work collectively to help bring an end to the HIV epidemic.”
MESSAGES FROM HIV EXPERTS AND NGOS
Prof. Dr. Serhat Ünal (HAKED – HIV AIDS Prevention and Education Association)
“Raising awareness with accurate information is the most critical step in the fight against HIV. Regular screening among key populations, early diagnosis, and timely referral to treatment protect individual health and reduce society’s overall HIV burden. Thanks to advances in medicine, HIV is now a manageable infection; however, stigma and lack of knowledge remain the biggest barriers to early diagnosis.”
Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu (EKMUD – Turkish Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases)
“There is still a great deal of misinformation about HIV in society. HIV is not transmitted through casual contact, hugging, sharing the same environment, or using common items. The most effective prevention methods are consistent condom use, routine testing, and modern prevention tools such as PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis). Misconceptions fuel stigma, making science-based communication and improved health literacy crucial.”
Prof. Dr. Yeşim Taşova (GÜNİDER – Southeastern Neurology and Infectious Diseases Association)
“HIV can affect anyone, but gender inequality and limited access to information make women and girls particularly vulnerable. Delayed diagnosis is common among women due to fear of stigma and difficulty accessing healthcare. Yet when HIV is properly managed during pregnancy, mother-to-child transmission can be almost entirely prevented. Early diagnosis is life-saving for both mothers and children.”
Prof. Dr. Ömer Fehmi Tabak (HIVEND – HIV Infection Association)
“HIV remains a public health issue that requires continued epidemiological control. The most effective strategy is to expand access to testing, ensure early diagnosis, and improve treatment access. Thanks to modern therapies, HIV can be reliably controlled, and access to treatment is one of the strongest tools for protecting public health.”
Prof. Dr. Ayşe Deniz Gökengin (AIDS and Sexually Transmitted Diseases Association)
“HIV testing is free of charge in all healthcare institutions in Türkiye for individuals covered by general health insurance, and results are legally protected by confidentiality. Additionally, those who wish may receive free, anonymous testing at Voluntary Counseling and Testing Centers without providing identification or insurance. Easy access to testing and guaranteed privacy open the door to early diagnosis and strengthen public health.”
Prof. Dr. Asuman İnan (KLİMİK – Turkish Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases)
“We now know, based on strong scientific evidence, that when viral load is suppressed with treatment, HIV cannot be transmitted sexually—this is the basis of ‘U=U,’ meaning ‘Undetectable = Untransmittable.’ This knowledge is vital for reducing stigma and improving the quality of life of people living with HIV. Early access to healthcare and adherence to treatment allow individuals with HIV to live long, healthy, and productive lives.”
Çiğdem Şimşek (Pozitif-iz Association)
“After diagnosis, the greatest needs are reliable information, psychosocial support, and privacy. Because the first diagnosis is often met with fear and uncertainty, counseling and solidarity are essential. As associations, we accompany individuals by facilitating access to treatment, providing legal and social support, and helping combat misinformation. Access to accurate information is the strongest tool against stigma.”
Nurcan Müftüoğlu (TAPV – Turkish Family Health and Planning Foundation)
“Young people access information quickly, but their access to reliable, science-based information is limited. The taboo surrounding sexual education increases risks. Comprehensive health literacy programs in schools, youth-friendly service models, and evidence-based communication through social media can significantly strengthen young people’s well-being and positively influence the long-term course of the HIV epidemic.”
Yağmur Şenoğuz (Positive Living Association)
“Unfortunately, stigma remains widespread, affecting employment, social life, healthcare access, and daily living. This stigma stems from misinformation, prejudice, and social taboos. Science-based communication, accurate media language, and targeted education for both the public and healthcare workers are key to reducing stigma. The spread of the U=U message strengthens the confidence of people living with HIV and helps break societal prejudices.”
